مطالعه قابلیت های کاربردی نقوش پارچه های دوره ی صفویه در طراحی نقشمایه های گرافیکی

نقوش پارچه های دوره صفویه به لحاظ زیبایی بصری، نقوش تزیینی، مضامین تصویری و همچنین رنگ و بافت، مایه ی مباهات هنر ایران زمین در این دوره است. تحولات اجتماعی و فکری ایران در دوره حکومت صفویه تأثیراتی قاطع و چشم گیر بر حوزه ی علم، مذهب، هنر و ادبیات این سرزمین داشت.در این نوشتار پس از ترسیم وضعیت نساجی و دلایل رشد و اعتلای آن در این دوره، سیر تحول نقوش و نحوه ی ساده سازی آن ها با توجه به مشابهت نقوش پارچه و نگارگری این دوره طبقه بندی شده است. بهره گیری از ارزش ها و نشانه های بصری و مطالعه در ریشه های هنر ایرانی یکی از معیارهای حرکت به سمت هویت ایرانی است. از این رو در تحقیق حاضر سعی بر آن بوده است که با مطالعه قابلیت های کاربردی نقوش پارچه های صفویه در طراحی گرافیک، به کمک ایده و تفکر خلاق به آثار گرافیکی امروزی که نمایانگر هویت ایرانی در قالبی جدید و نو باشد دست یافت. روش انجام تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است. بررسی های انجام شده در این تحقیق نشان داده است که سیر تحول نقوش بدین گونه بوده است: نقوش در ابتدای دوره ی صفویه در ارتباط با نگارگری این دوره به صورت پیکرنگاری و طبیعت سازی طراحی شده اند و سپس از اواسط این دوره به بعد تصاویر روبه ساده سازی بر مبنای هندسه اشکال بنیادین و تجریدی گذارده اند. همچنین با بررسی قابلیت های مشترک ساده سازی و منظم سازی و اغراق در طراحی پارچه و طراحی گرافیک به معرفی تولیدات گرافیکی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم از این پارچه ها در طراحی آثارشان استفاده کرده اند پرداخته شده است.